Το τοπογραφικό διάγραμμα είναι η ολοκληρωμένη μελέτη η οποία αποτελείται από το σχέδιο της υφιστάμενης κατάστασης, που προκύπτει από τις επίγειες και εναέριες μετρήσεις πραγματοποιούμενες με υψηλής ακριβείας και τελευταίας τεχνολογίας όργανα, και την εφαρμογή του πολεοδομικού καθεστώτος της εκάστοτε περιοχής. Για την σύνταξή του απαιτούνται ιδιαίτερες γνώσεις των επιστημών της γεωδαισίας, χαρτογραφίας καθώς και της πολεοδομικής νομοθεσίας.
Τα κύρια χαρακτηριστικά που συνθέτουν και απεικονίζονται σε ένα τοπογραφικό είναι:
- πλήρης αποτύπωση της ιδιοκτησίας με όλες τις πιθανές κατασκευές που υπάρχουν σε αυτή
- δήλωση του Ν. 651/1977 σχετικά με την αρτιότητα και την οικοδομησιμότητα & του Ν. 1337/1983 σχετικά με την υποχρέωση εισφοράς σε γη και χρήμα
- δηλώσεις μηχανικού για την ύπαρξη ή μη δέντρων, σημείων υδροληψίας, διατηρητέων κτισμάτων στις όμορες ιδιοκτησίες και τη διέλευση ή μη εντός αυτής και σε απόσταση μικρότερη των 20 μέτρων εναέριων γραμμών μεταφοράς υψηλής τάσης Δ.Ε.Η., αγωγού φυσικού αερίου, οδού προϋφιστάμενης του 1923 ή ρέμα
- εξάρτηση των κορυφών του ακινήτου από το Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς (Ε.Γ.Σ.Α. 87) με πίνακα συντεταγμένων και διαστάσεις πλευρών
- απεικόνιση βασικών πολεοδομικών γραμμών, όπως ρυμοτομικές/οικοδομικές γραμμές, οριογραμμές αιγιαλού & παραλίας, όριο απαλλοτρίωσης, δασικές γραμμές κ.ά.
- υψομετρική αποτύπωση του γεωτεμαχίου και σχεδιάση υψομετρικών καμπυλών
- ηλεκτρονική υποβολή του διαγράμματός στη βάση δεδομένων του Ελληνικού Κτηματολογίου Α.Ε.
- αναζήτηση των ισχυόντων όρων δόμησης και χρήσεων γης και αναγραφή τους επί του σχεδίου
- απεικόνιση της ιδιοκτησίας επί των διαφόρων αποσπασμάτων, όπως του ρυμοτομικού σχεδίου ή της οριοθέτησης του οικισμού, ΓΥΣ/ΖΟΕ/ΓΠΣ κλπ
- Δήλωση ιδιοκτήτη, όπου οι κύριοι ή οι έχοντες νόμιμο δικαίωμα δηλώνουν ενυπογράφως εντός του διαγράμματος ότι τα αρχικά και υλοποιημένα όρια υποδείχθηκαν από αυτούς ορθά και ότι ευθύνονται για την ακρίβεια των δηλουμένων ορίων του γεωτεμαχίου
- Φωτογραφική απεικόνιση του γεωτεμαχίου
- Αναγραφή του ΚΑΕΚ του ακίνητου εφόσον εμπίπτει σε περιοχή λειτουργίας Εθνικού Κτηματολογίου
Ανάλογα τον σκοπό της σύνταξής του ένα τοπογραφικό διάγραμμα διαφοροποιείται ως προς το τελικό αποτέλεσμα. Οι κύριες κατηγορίες είναι οι παρακάτω:
- Τοπογραφικό διάγραμμα για συμβολαιογραφική πράξη
(αγοραπωλησία, γονική παροχή, δωρεά εν ζωή, αποδοχή κληρονομιάς, σύσταση καθέτων ιδιοκτησιών, κατάτμηση/συνένωση κλπ)
Σχεδόν όλες οι συμβολαιογραφικές πράξεις απαιτούν τη σύνταξη τοπογραφικού διαγράμματος στο οποίο αποτυπώνεται λεπτομερώς η ιδιοκτησία για την οποία γίνεται το συμβόλαιο. Η σύνταξή του είναι μέγιστης σημασίας, καθώς σε αυτό βασίζεται η ορθή περιγραφή της ιδιοκτησίας για την ορθή σύνταξη του συμβολαίου.
- Τοπογραφικό διάγραμμα για έκδοση οικοδομικών αδειών (άδεια ανέγερσης, άδεια κατεδάφισης, άδεια δημιουργίας θέσης στάθμευσης, άδεια δημιουργίας κολυμβητικών δεξαμενών κλπ) Τα τοπογραφικά διαγράμματα που προορίζονται για έκδοση οικοδομικών αδειών είναι τα πληρέστερα από άποψη απόδοσης και πληροφορίας τοπογραφικά διαγράμματα. Αποτελούν το πρωταρχικό και αναπόσπαστο στοιχείο οποιασδήποτε άδειας οικοδομής.
- ΤΔΓΜ (Τοπογραφικό ∆ιάγραµµα Γεωµετρικών Μεταβολών) Το συγκεκριμένο διάγραμμα απαιτείται για τη διόρθωση των ορίων του γεωτεμαχίου στη βάση του κτηματολογίου και περιλαμβάνει τη γεωμετρία των εμπλεκομένων ακινήτων σύμφωνα µε το κτηματολόγιο, την πρόταση του µμηχανικού για την γεωμετρική διόρθωση, τα τμήματα των ακινήτων που ανταλλάσσονται, τους πίνακες συντεταγμένων και τις δηλώσεις του µμηχανικού. Το Τ∆ΓΜ υποβάλλεται ηλεκτρονικά στη βάση του κτηματολογίου και στη συνέχεια με την υποστήριξη νομικού καταθέτεται στο αίτημα της διόρθωσης στο αντίστοιχο κτηματολόγιο το οποίο και αποφασίζει αν θα το κάνει αποδεκτό.
- Τοπογραφικό διάγραμμα για εντοπισμό ιδιοκτησίας, αντίρρηση κτηματολογίου, πράξη χαρακτηρισμού, ένσταση δασικών χαρτών και για τακτοποίηση αυθαίρετων κατασκευών Ν. 4495/1
